Het succes van de doorlopende leerroute

Ik kom regelmatig op bijeenkomsten over techniekonderwijs. De problemen zijn groot: docententekort, teruglopende leerlingaantallen, bedrijven met een tekort aan werknemers die soms stagiairs al ‘kapen’ zonder dat ze een diploma hebben behaald.

Gelukkig wordt er ook hard gewerkt aan concrete oplossingen. Zo zijn er regionale samenwerkingen tussen bedrijven en onderwijs om de instroom in het technisch beroepsonderwijs te bevorderen. Voor techniek begint dat vaak bij de keuze van een leerling voor vmbo-PIE, dat staat voor Produceren, Installeren en Energie. PIE is één van de 10 profielen op het vmbo. Van daaruit ligt een keuze voor een technische vervolgopleiding voor de hand.

Doorlopende leerroutes
Helaas is de praktijk vaak anders en is er veel tussentijdse uitval. Juist bij de overgang van vmbo naar mbo gaat het bij sommige leerlingen niet goed en wordt kansenongelijkheid vergroot. Dat is een van de redenen waarom vmbo-scholen en mbo-instellingen sinds schooljaar 2014/2015 meer ruimte krijgen om samen te werken en doorlopende leerroutes in te richten. Zij brengen een gezamenlijk onderwijsprogramma tot stand vanaf het derde leerjaar vmbo tot en met een diploma in het middelbaar beroepsonderwijs. In 2018 werkten al ruim 75 scholencombinaties als experiment met een doorlopende leerlijn, waarvan een groot deel de ‘technologieroute’ was. Naast de hogere doorstroom naar het mbo heeft dit ook een significante daling van de schooluitval opgeleverd.

Wetsvoorstel
Ondertussen zijn deze doorlopende leerlijnen de experimentfase ontgroeid, er is namelijk in november 2019 een wetsvoorstel ingediend waardoor jongeren straks in alle regio’s de mogelijkheid hebben om te kiezen voor een doorlopende leerroute. Scholen krijgen veel vrijheid bij het inrichten hiervan, zoals de keuze voor de soort leerroute en op welke locatie dit gebeurt. Wel verplicht het wetsvoorstel de scholen een samenwerkingsovereenkomst af te sluiten, waarin afspraken worden vastgelegd over het onderwijsprogramma, de inzet van personeel en financiën.

Lesmateriaal
Ook is het belangrijk om een goede afstemming te maken over het lesmateriaal. Hoe mooi is het als dat ook naadloos op elkaar aansluit in één doorlopende leerlijn. Dit vraagt om leermiddelen die enerzijds compact en flexibel inzetbaar zijn en anderzijds naar eigen idee en behoefte door de docent samengevoegd kunnen worden tot maatwerk. Het opknippen van bestaande leer- en werkboeken is hiervoor niet voldoende, want door het opdelen wordt ook de samenhang en volgorde doorbroken.

Techniekstad
Kenteq heeft daarom het digitale lesmateriaal van Techniekstad zó ingericht dat alle leerobjecten op zichzelf staan én logisch aan elkaar gekoppeld kunnen worden vanuit vmbo-PIE naar de vervolgopleidingen op het mbo. Dat houdt in dat elke docent kijkend naar de leerling/student, de exameneisen en de leerdoelen zelf een maatwerkopleiding kan samenstellen.

De hoop en verwachting is dat doorlopende leerroutes gaan helpen bij het behouden van leerlingen voor de techniek, en bij het realiseren van gelijke kansen voor alle leerlingen!

Yvonne Morsink
Directeur Kenteq

Bronnen:

‘Doorlopende leerroute vmbo-mbo vanaf 2020 mogelijk’, MBO today, 13 december 2019

‘Wetsvoorstel doorlopende leerroutes vmbo-mbo’

‘Doorlopende leerlijn leidt tot meer doorstroom naar mbo’, MBO Today, 10 januari 2018